Τιμά η Εκκλησία μας σήμερα, αδελφοί μου, και εορτάζει την μνήμη των Αγίων Αναργύρων Ιατρών Κοσμά και Δαμιανού. Των δύο Αγίων που αξιώθηκαν από τον Θεό να έχουν το μεγάλο χάρισμα της ιάσεως. Μιας ιάσεως που ενεργείται θαυματουργικά και με την θεϊκή επέμβαση θεραπεύει κάθε ασθένεια που ταλαιπωρεί τους ανθρώπους, είτε αυτή είναι ιάσιμη, είτε ανθρωπίνως ανίατη. Και είχαν επίσης την μεγάλη ευγένεια της ψυχής, ώστε να θεραπεύουν τους ανθρώπους χωρίς να εισπράττουν κάποια αμοιβή γι αυτό τους το έργο και την προσφορά. Γι’ αυτό και τους αποκαλούμε Αναργύρους.
Μη νομίσουμε πως είναι λίγοι αυτοί που με ζέουσα πίστη και αστείρευτη ελπίδα και δάκρυα προσευχής και κατανύξεως στρέφονται στην φιλανθρωπία του Θεού και στο χάρισμα των Αγίων για να εκζητήσουν την θεραπεία των ασθενειών που τους βασανίζουν. Όσο και αν η Ιατρική έχει προοδεύσει, πάντα κάπου θα σηκώνει ψηλά τα χέρια και θα αφήνει το δυσκολότερο έργο στο θέλημα και την βοήθεια του Θεού. Η προσπάθεια των ιατρών είναι πάντοτε αποδεκτή από την Εκκλησία, ακόμα και όταν δεν επιτυγχάνει απολύτως. Λέει χαρακτηριστικά ο Μέγας Βασίλειος πως η Ιατρική αποτελεί δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο, ώστε να ενισχύεται το ασθενές της φύσεώς μας, αρκεί βέβαια να μην ξεχνάμε πως ο Θεός είναι ο μεγάλος Ιατρός των ψυχών και των σωμάτων μας.
Είναι καταφανής σε όλους μας ο διαχωρισμός ανάμεσα στην αρρώστια του σώματος και στην ασθένεια της ψυχής. Όσο λοιπόν διαφέρει η ψυχή από το σώμα, άλλο τόσο διαφέρουν και τα νοσήματα που προσβάλλουν αυτά τα δύο μέρη της ανθρώπινης υπόστασης και συνεπώς ο τρόπος με τον οποίο αυτά θεραπεύονται. Διότι η σωματική ασθένεια εύκολα μπορεί να διαγνωσθεί από τον ιατρό με τις διάφορες εξετάσεις και να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Η ψυχική όμως ασθένεια συχνά μπορεί να κρύβεται και να μην αναγνωρίζεται εύκολα από τους ειδικούς.
Πότε όμως νοσεί η ψυχή; - Όταν με την καρδιά μας, με τις πονηρές σκέψεις μας και τις αμαρτωλές πράξεις μας απομακρυνόμαστε από τον Θεό και καταργούμε το νόμο Του και το θέλημά Του. Η ψυχή νοσεί κάθε φορά που αμαρτάνει είτε ο νούς είτε το σώμα μας, διότι αποσυνδέεται από την πηγή της Ζωής και οδηγείται στο πνευματικό σκοτάδι και την απώλεια.
Ιατροί των ψυχών μας είναι οι Πνευματικοί – Εξομολόγοι. Αυτοί, όταν τους εμπιστευόμαστε, εξιχνιάζουν τα βάθη της ψυχής μας και την πνευματική της κατάσταση, ελέγχουν την αμαρτία και επαναπροσδιορίζουν τη σχέση μας με τον Θεό, μας βοηθούν να διαλεχθούμε με τις ενοχές που δημιουργεί η αμαρτία και η πνευματική μας αποστασία. Ο Πνευματικός παρακινεί τον άνθρωπο να αποδεχθεί τις ενοχές του, να οδηγηθεί μέσα από αυτό το βίωμα στην μετάνοια -δηλαδή την αναθεώρηση της στάσεώς του που τον οδήγησε στο συγκεκριμένο αδιέξοδο- και συνεπώς στην λύτρωση και απαλλαγή του από αυτές. Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η πνευματική υγεία, επέρχεται η γαλήνη του έσω ανθρώπου, η καταλλαγή με τον Θεό και η κοινωνία με Αυτόν, που είναι το πλήρωμα της αγάπης.
Η υγεία της ψυχής και η υγεία του σώματος σχετίζονται μεταξύ τους. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί» έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, και οι σύγχρονοι επιστήμονες επιβεβαιώνουν αυτό το γεγονός. Δεν σημαίνει όμως αυτό πως ένας σωματικά ασθενής είναι εκ προοιμίου άρρωστος και στην ψυχή του. Διότι πολλές φορές η σωματική ασθένεια δίνεται στον άνθρωπο με σκοπό την εσωτερική του καλλιέργεια και πνευματική προκοπή. Η Εκκλησία αγαπά το σώμα του ανθρώπου -όσο κι αν από πολλούς υπάρχει προκατάληψη πάνω σ’ αυτό το θέμα - το οποίο θεωρεί Ναό του Αγ. Πνεύματος, και ζητά τη θεραπεία του, ώστε όλος ο άνθρωπος, σαν ψυχοσωματική οντότητα να πορεύεται προς τον Θεό και την τελείωση.
Δυστυχώς, ο σημερινός τρόπος ζωής της ταχύτητας και του άγχους, του καταναλωτισμού, του εγωκεντρικού ευδαιμονισμού και της ανάλγητης αμαρτωλής κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε, είναι υπεύθυνος για τις περισσότερες αρρώστιες, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, τα στομαχικά προβλήματα κλπ.
Ας προσέξουμε, αδελφοί μου, τον τρόπο με τον οποίο Θεράπευε τους ασθενείς ο Χριστός. Η ίαση ήταν ψυχοσωματική. Ο Χριστός στα περισσότερα θαύματα συγχωρεί πρώτα τις αμαρτίες του αρρώστου και μετά του δίδει και τη σωματική λύτρωση, υποδεικνύοντάς μας έναν δύσκολο δρόμο, που ωστόσο η σύγχρονη ιατρική φαίνεται να συνειδητοποιεί Αυτή άλλωστε είναι και η βασική θεολογική στάση της Εκκλησίας απέναντι στο φαινόμενο της ασθένειας. Αρρωσταίνουμε γιατί η φύση μας υπόκειται στη φθορά, αρρωσταίνουμε γιατί στη ζωή μας έχει θρονιάσει το κακό και η αμαρτία, η ίαση για την Εκκλησία είναι καρπός μετανοίας της ψυχής και όταν αυτή έρχεται, δεν είναι τίποτε άλλο από την διάβαση μιας δοκιμασίας, και την αναμονή μιας άλλης.
Ας προστρέξουμε λοιπόν, αδελφοί μου, στους δύο Αγίους που σήμερα τιμά η Αγία μας Εκκλησία, στους Αναργύρους ιατρούς, τον Κοσμά και τον Δαμιανό, και ας τους παρακαλέσουμε μέσα από τα κατάβαθα της ψυχής μας να μας χαρίσουν την ίαση, πρώτα των ψυχών κι έπειτα των σωμάτων μας, που τόσο πολύ την έχουμε ανάγκη, και ας ψάλλουμε όλοι μαζί το Απολυτίκιό τους: «’Αγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, επεσκέψασθε τας ασθενείας ημών, δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε ημίν»!
(1-11-1994)
Μη νομίσουμε πως είναι λίγοι αυτοί που με ζέουσα πίστη και αστείρευτη ελπίδα και δάκρυα προσευχής και κατανύξεως στρέφονται στην φιλανθρωπία του Θεού και στο χάρισμα των Αγίων για να εκζητήσουν την θεραπεία των ασθενειών που τους βασανίζουν. Όσο και αν η Ιατρική έχει προοδεύσει, πάντα κάπου θα σηκώνει ψηλά τα χέρια και θα αφήνει το δυσκολότερο έργο στο θέλημα και την βοήθεια του Θεού. Η προσπάθεια των ιατρών είναι πάντοτε αποδεκτή από την Εκκλησία, ακόμα και όταν δεν επιτυγχάνει απολύτως. Λέει χαρακτηριστικά ο Μέγας Βασίλειος πως η Ιατρική αποτελεί δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο, ώστε να ενισχύεται το ασθενές της φύσεώς μας, αρκεί βέβαια να μην ξεχνάμε πως ο Θεός είναι ο μεγάλος Ιατρός των ψυχών και των σωμάτων μας.
Είναι καταφανής σε όλους μας ο διαχωρισμός ανάμεσα στην αρρώστια του σώματος και στην ασθένεια της ψυχής. Όσο λοιπόν διαφέρει η ψυχή από το σώμα, άλλο τόσο διαφέρουν και τα νοσήματα που προσβάλλουν αυτά τα δύο μέρη της ανθρώπινης υπόστασης και συνεπώς ο τρόπος με τον οποίο αυτά θεραπεύονται. Διότι η σωματική ασθένεια εύκολα μπορεί να διαγνωσθεί από τον ιατρό με τις διάφορες εξετάσεις και να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Η ψυχική όμως ασθένεια συχνά μπορεί να κρύβεται και να μην αναγνωρίζεται εύκολα από τους ειδικούς.
Πότε όμως νοσεί η ψυχή; - Όταν με την καρδιά μας, με τις πονηρές σκέψεις μας και τις αμαρτωλές πράξεις μας απομακρυνόμαστε από τον Θεό και καταργούμε το νόμο Του και το θέλημά Του. Η ψυχή νοσεί κάθε φορά που αμαρτάνει είτε ο νούς είτε το σώμα μας, διότι αποσυνδέεται από την πηγή της Ζωής και οδηγείται στο πνευματικό σκοτάδι και την απώλεια.
Ιατροί των ψυχών μας είναι οι Πνευματικοί – Εξομολόγοι. Αυτοί, όταν τους εμπιστευόμαστε, εξιχνιάζουν τα βάθη της ψυχής μας και την πνευματική της κατάσταση, ελέγχουν την αμαρτία και επαναπροσδιορίζουν τη σχέση μας με τον Θεό, μας βοηθούν να διαλεχθούμε με τις ενοχές που δημιουργεί η αμαρτία και η πνευματική μας αποστασία. Ο Πνευματικός παρακινεί τον άνθρωπο να αποδεχθεί τις ενοχές του, να οδηγηθεί μέσα από αυτό το βίωμα στην μετάνοια -δηλαδή την αναθεώρηση της στάσεώς του που τον οδήγησε στο συγκεκριμένο αδιέξοδο- και συνεπώς στην λύτρωση και απαλλαγή του από αυτές. Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η πνευματική υγεία, επέρχεται η γαλήνη του έσω ανθρώπου, η καταλλαγή με τον Θεό και η κοινωνία με Αυτόν, που είναι το πλήρωμα της αγάπης.
Η υγεία της ψυχής και η υγεία του σώματος σχετίζονται μεταξύ τους. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί» έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, και οι σύγχρονοι επιστήμονες επιβεβαιώνουν αυτό το γεγονός. Δεν σημαίνει όμως αυτό πως ένας σωματικά ασθενής είναι εκ προοιμίου άρρωστος και στην ψυχή του. Διότι πολλές φορές η σωματική ασθένεια δίνεται στον άνθρωπο με σκοπό την εσωτερική του καλλιέργεια και πνευματική προκοπή. Η Εκκλησία αγαπά το σώμα του ανθρώπου -όσο κι αν από πολλούς υπάρχει προκατάληψη πάνω σ’ αυτό το θέμα - το οποίο θεωρεί Ναό του Αγ. Πνεύματος, και ζητά τη θεραπεία του, ώστε όλος ο άνθρωπος, σαν ψυχοσωματική οντότητα να πορεύεται προς τον Θεό και την τελείωση.
Δυστυχώς, ο σημερινός τρόπος ζωής της ταχύτητας και του άγχους, του καταναλωτισμού, του εγωκεντρικού ευδαιμονισμού και της ανάλγητης αμαρτωλής κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε, είναι υπεύθυνος για τις περισσότερες αρρώστιες, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, τα στομαχικά προβλήματα κλπ.
Ας προσέξουμε, αδελφοί μου, τον τρόπο με τον οποίο Θεράπευε τους ασθενείς ο Χριστός. Η ίαση ήταν ψυχοσωματική. Ο Χριστός στα περισσότερα θαύματα συγχωρεί πρώτα τις αμαρτίες του αρρώστου και μετά του δίδει και τη σωματική λύτρωση, υποδεικνύοντάς μας έναν δύσκολο δρόμο, που ωστόσο η σύγχρονη ιατρική φαίνεται να συνειδητοποιεί Αυτή άλλωστε είναι και η βασική θεολογική στάση της Εκκλησίας απέναντι στο φαινόμενο της ασθένειας. Αρρωσταίνουμε γιατί η φύση μας υπόκειται στη φθορά, αρρωσταίνουμε γιατί στη ζωή μας έχει θρονιάσει το κακό και η αμαρτία, η ίαση για την Εκκλησία είναι καρπός μετανοίας της ψυχής και όταν αυτή έρχεται, δεν είναι τίποτε άλλο από την διάβαση μιας δοκιμασίας, και την αναμονή μιας άλλης.
Ας προστρέξουμε λοιπόν, αδελφοί μου, στους δύο Αγίους που σήμερα τιμά η Αγία μας Εκκλησία, στους Αναργύρους ιατρούς, τον Κοσμά και τον Δαμιανό, και ας τους παρακαλέσουμε μέσα από τα κατάβαθα της ψυχής μας να μας χαρίσουν την ίαση, πρώτα των ψυχών κι έπειτα των σωμάτων μας, που τόσο πολύ την έχουμε ανάγκη, και ας ψάλλουμε όλοι μαζί το Απολυτίκιό τους: «’Αγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, επεσκέψασθε τας ασθενείας ημών, δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε ημίν»!
(1-11-1994)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου