"Δωσ΄ μου ένα δώρο, χαμογέλασε…"

Αυτός ο στίχος, ξεπήδησε λες μέσα από το ραδιόφωνο, άφησε τα υπόλοιπα λόγια, ακόμα και τη μουσική του τραγουδιού, και τριγύριζε για πολλή ώρα στο δωμάτιο… ο Χάρης έμεινε με το βιβλίο ανοιχτό, να χαζεύει μια τις φωτογραφίες πάνω στο ράφι της βιβλιοθήκης του, μια τις αφίσες στον τοίχο, ακόμα κι εκείνο το ελικοπτεράκι, το ξεχασμένο σχεδόν στο επάνω ράφι. Για πρώτη φορά, το δωμάτιο του φάνηκε διαφορετικό, πιο φωτεινό. Λες και το τραγούδι να μετάδωσε κάτι στον αέρα, κι όλα άρχισαν να του χαμογελούν. Ξέχασε ακόμα και το άγχος του, να προλάβει τα μαθήματα, το φροντιστήριο, τα Αγγλικά, τη μουσική…
Εστίασε το βλέμμα του στη φωτογραφία πάνω στο γραφείο, αυτή από την περσινή εκδρομή με τους συμμαθητές του. Όλοι χαμογελούν. Όχι γιατί έτσι έπρεπε να «στηθούν» για τη φωτογραφία, αλλά γιατί ένοιωθαν όλοι μαζί χαρούμενοι, μέσα στην παρέα και την ξεγνοιασιά της εκδρομής. Το χαμόγελο λοιπόν είναι έκφραση χαράς, αποτέλεσμα κοινωνικότητας με τους άλλους, επακόλουθο της αποβολής του άγχους για το ύστερα.
Τόσο πολύτιμο λοιπόν είναι ένα χαμόγελο; Αναρωτήθηκε. Τόσο μεγάλη σημασία έχει μια στιγμιαία ανθρώπινη έκφραση; Του φάνηκε γελοία, η αντιστροφή της αναλογίας ανάμεσα στη χρονική του διάρκεια και την πραγματική του βαρύτητα. Κι όμως, ένα χαμόγελο μπορεί να εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα που τα λόγια αδυνατούν να περιγράψουν, γιατί είναι κάτι που βγαίνει αβίαστα, που εξωτερικεύει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, και κυρίως τη χαρά.
Ύστερα το μάτι του στάθηκε στο play station. Χαίρεται όταν παίζει, περνά ώρες ευχάριστες, του αρέσει και τον ψυχαγωγεί. Δεν χαμογελά όμως πάντα. Άλλωστε ποιος ο λόγος να χαμογελά μόνος του; Όταν όμως παίζει με το φίλο του το Γιάννη, κρατώντας ο καθένας από ένα χειριστήριο, τότε νιώθει πιο χαρούμενος, άσχετα από το αν κερδίζει ή χάνει. Θυμήθηκε και τα γελαστά πρόσωπα των γονιών του, όταν μικρό του χάρισαν το ελικοπτεράκι, που τώρα πια κοσμεί το ράφι της βιβλιοθήκης. Ήταν χαρούμενοι, γιατί είχαν δώσει χαρά σ΄ εκείνον!
Άρα λοιπόν, σκέφτηκε ο Χάρης, το χαμόγελο έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες. Με την παρέα, με την κοινωνικότητα, με την αγάπη και κυρίως με την χαρά. Γιατί μόνος του κανείς δεν μπορεί να είναι χαρούμενος. Ακόμα κι αν έχει ότι μπορεί να φανταστεί ο νους του, θά ΄ρθει μια ώρα που όλα θα τα βαρεθεί, δεν θα τον γεμίζουν, δεν θα του δίνουν χαρά.
Όταν πάλι είναι με τους φίλους του, και κυρίως όταν ξέρει ότι αυτοί τον αγαπούν ειλικρινά γι αυτό που είναι και όχι γι αυτό που ενδεχομένως έχει, τότε γίνεται άλλος άνθρωπος, αλλάζει η διάθεσή του, ξεχνά τις στενοχώριες του, νιώθει χαρούμενος, κι ένα χαμόγελο ζωγραφίζει διαρκώς τα χείλη του.
Ξαφνικά μελαγχόλησε, θύμωσε σχεδόν με την κοινωνία, που έχει μετατρέψει τους ανθρώπους σε γρανάζια μιας μεγάλης μηχανής, που τους θέλει καλοκουρδισμένες μαριονέτες της παραγωγικότητας, αριθμούς στις στατιστικές και στις μετρήσεις των γκάλοπ και οχυρωμένους πίσω από τους υποκριτικούς τύπους του καθωσπρεπισμού. Μια κοινωνία που είναι χτισμένη πάνω στη συμβατικότητα, τη μαζοποίηση και την απαξία του ανθρώπινου προσώπου, που καλλιεργεί το άγχος, τη μιζέρια και την εγωιστική αναρρίχηση στις πυραμίδες του πλούτου και της εξουσίας, πώς μπορεί να διαθέτει χαμογελαστούς ανθρώπους;
Θυμήθηκε το χαμόγελο της μοχθηρίας και της εκδίκησης, το παγερό και απαίσιο. Ήρθε στο νου του το χαμόγελο της υποκρισίας, που προσπαθεί να κρύψει το μαχαίρι που κατευθύνεται πισώπλατα. Όμως το βλέμμα του προσώπου είναι αυτό που τελικά βάζει τη σφραγίδα της γνησιότητας στο χαμόγελο.
«Δώσ΄ μου ένα δώρο, χαμογέλασε…» ο στίχος συνέχισε να στροβιλίζεται στο χώρο. Το χαμόγελο λοιπόν είναι δώρο; και πόση αξία έχει; κοντοστάθηκε με το νου του, κάτι του θύμιζε η λέξη δώρο... μα ναι! εκείνο το μικρό χαρτάκι, το ξεχασμένο σε κάποιο συρτάρι του γραφείου του. Έψαξε αρκετά, μα στο τέλος το βρήκε. κι άρχισε να το διαβάζει:

« Τ Ο Χ Α Μ Ο Γ Ε Λ Ο

Ένα χαμόγελο δεν στοιχίζει τίποτε, όμως δημιουργεί πολλά. Πλουτίζει αυτούς που το παίρνουν, χωρίς να φτωχαίνει αυτούς που το δίνουν.
Μια στιγμούλα είναι η ζωή του. Κι όμως, η ανάμνησή του διαρκεί κάποιες φορές αιώνια.
Δεν υπάρχει κανένας τόσο πλούσιος που να μπορεί να κάνει χωρίς αυτό και κανένας τόσο φτωχός, όσο αυτός που το στερείται.
Δημιουργεί ευτυχία μέσα στο σπίτι, δίνει χαρά στην καθημερινή δουλειά.
Είναι μια ανάπαυση για τους κουρασμένους, ένα ηλιόφωτο για τους θλιμμένους, το καλύτερο αντίδοτο που έχει η φύση για τις στεναχώριες.
Κι όμως, δεν μπορείς ούτε να τ’ αγοράσεις, ούτε να το ζητιανέψεις, ούτε να το δανειστείς, ούτε να το κλέψεις, γιατί δεν ωφελεί σε τίποτε. Αξίζει μόνο αν σου το χαρίσουν.
Κι αν βρεθεί κάποιος που κουρασμένος κι απογοητευμένος από την ζωή, δεν σας χαρίσει ένα χαμόγελο, θα έχετε την καλοσύνη να του δώσετε ένα δικό σας.
Γιατί κανένας δεν έχει τόση ανάγκη από ένα χαμόγελο, όσο αυτός που δεν του απέμεινε πια κανένας για να του το χαρίσει. »

Ο Χάρης χαμογέλασε. Είχε βρει το μυστικό της χαράς! Είχε μάθει τον τρόπο να κάνει τη ζωή του ευτυχισμένη! Απλά, μοιράζοντας χαμόγελα!

(2003)