Η Ύψωση του τιμίου Σταυρού (14.9.2019)



Σήμερα, αγαπητοί χριστιανοί, γιορτάζουμε την Ύψωση του τιμίου Σταυρού, γεγονός που σχετίζεται αρχικά με την εύρεσή του από την αγία Ελένη, την μητέρα του πρώτου χριστιανού αυτοκράτορα, του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Το συναξάρι της ημέρας, το οποίο διαβάζεται νωρίς το πρωί, περίπου στα μισά της ιεράς ακολουθίας του Όρθρου, μάς πληροφορεί ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος, κάποια στιγμή πριν γίνει αυτοκράτορας, επρόκειτο να δώσει μια μάχη στα περίχωρα της Ρώμης αντιμέτωπος με τον στρατηγό Μαγνέντιο, σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς άλλοι πάλι λένε ότι η μάχη αυτή δόθηκε στον Δούναβη εναντίον των Σκυθών. Βλέποντας, τέλος πάντων, την αριθμητική υπεροχή των αντιπάλων, τον κατέλαβε αγωνία και φόβος για την έκβαση της μάχης. Τότε είδε, μεσημεριάτικα, έναν σταυρό στον ουρανό σχηματισμένο από αστέρια και γύρω του μια επιγραφή στα λατινικά, την γλώσσα που ήξερε και μιλούσε: εν τούτω νίκα.

Αμέσως σχεδίασε έναν χρυσό σταυρό, σύμφωνα με τον τύπο που είδε στο όραμά του, και διέταξε να προπορεύεται του στρατού. Ρίχνεται λοιπόν στην μάχη και κατατροπώνει τους εχθρούς. Από τούτο κατανόησε αρχικά ότι αυτός που σταυρώθηκε επάνω στον σταυρό έχει μεγάλη δύναμη και στη συνέχεια, αφού πίστεψε ότι ο Χριστός είναι ο μόνος αληθινός θεός, βαπτίστηκε ο ίδιος και η μητέρα του, την οποία κι έστειλε στα Ιεροσόλυμα για να βρει τον τίμιο Σταυρό. Πράγματι, η αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό του Χριστού κρυμμένο στη γη, και τα καρφιά και τους άλλους δυο σταυρούς των ληστών. Κι επειδή απορούσε, ποιός από τους τρεις σταυρούς είναι του Χριστού, το φανέρωσε ο Θεός με το εξής θαύμα: ακούμπησαν διαδοχικά τους σταυρούς στο σώμα μιας νεκρής χήρας, και στους μεν δύο τίποτα δεν συνέβη. Μόλις όμως έφεραν τον τρίτο, αναστήθηκε η γυναίκα. Αυτό το θαύμα έδειξε τον Σταυρό του Χριστού, τον οποίο προσκύνησε η αγία Ελένη και τον ασπάστηκε, και μαζί με εκείνη όλη η Σύγκλητος.
Ζητούσε, λοιπόν, και ο κοινός λαός να προσκυνήσει τον τίμιο Σταυρό ή, τουλάχιστον, να τον δει. Τότε ο πατριάρχης των Ιεροσολύμων Μακάριος ανέβηκε στον άμβωνα και σήκωσε ψηλά τον τίμιο Σταυρό, και όλος ο λαός άρχισε να ψέλνει το «Κύριε ελέησον». Από τότε καθιερώθηκε η γιορτή της Υψώσεως.
Τριακόσια περίπου χρόνια αργότερα, οι Πέρσες κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα και άρπαξαν ως λάφυρο τον τίμιο Σταυρό. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος ανακατέλαβε τα εδάφη και πήρε πίσω τον Σταυρό, τον οποίο μετέφερε πλέον στην βασιλεύουσα και τον ύψωσε για δεύτερη φορά στον ναό της του Θεού Σοφίας, ενώπιον του επευφημούντος λαού της Κωνσταντινουπόλεως.
Προβάλλει, λοιπόν, σήμερα ενώπιόν μας η αγία μας εκκλησία τον τίμιο Σταυρό, το καύχημα και το τρόπαιο των χριστιανών, το όπλο και το σύμβολο της σωτηρίας μας. Είδαμε τί είπε ο ίδιος ο Χριστός, ότι υψώθηκε στον σταυρό για να λυτρώσει όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν σε αυτόν. Δηλαδή, εκουσίως παραδόθηκε στα χέρια των ανόμων και υπέμεινε ύβρεις, και μαστιγώσεις και χλευασμούς και υπέστη τον ατιμωτικότερο θάνατο που υπήρχε, κι όλα αυτά για χάρη μας. Όλα τούτα τα γεγονότα του Πάθους του Κυρίου μας τα ενθυμούμαστε σήμερα, σε αυτά άλλωστε αναφέρεται η σημερινή περικοπή του Ευαγγελίου.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Στο βάθος υπάρχει η Ανάσταση. Πολλοί άνθρωποι φονεύτηκαν στο διάβα της ιστορίας εξαιτίας των ιδεών τους ή και της διδασκαλίας τους. Ακόμα περισσότεροι υπέστησαν τον βασανιστικό θάνατο επάνω σε σταυρό. Ένας όμως νίκησε τον θάνατο, ο θεάνθρωπος Ιησούς. Και μετέτρεψε τον σταυρό από όργανο θανάτου σε σύμβολο σωτηρίας και από αιτία ατίμωσης σε καύχημα, λάβαρο νίκης και θριάμβου. Γι αυτό προσκυνούμε τον τίμιο Σταυρό και ψάλλουμε: «Τόν σταυρόν σου προσκυνοῦμεν, δέσποτα, καί τήν ἁγίαν σου ἀνάστασιν δοξάζομεν».
Χαρμόσυνη είναι λοιπόν, αδελφοί χριστιανοί, η σημερινή μέρα, αλλά και λυπητερή. Έχουμε χαρά επειδή βρέθηκε ο τίμιος Σταυρός και υψώθηκε να τον βλέπουν οι πιστοί. Χαρά, γιατί κι όταν τον έκλεψαν οι βάρβαροι και πάλι επέστρεψε και υψώθηκε σε κοινή των πιστών θέα. Χαρά, το κυριώτερο, επειδή ο Σταυρός του Χριστού είναι το αήττητο όπλο των χριστιανών. Και μόνο να κάνουμε τον σταυρό μας με πίστη, φρίττουν οι δαίμονες και φεύγουν μακριά. Γι αυτό σφραγίζουμε το σώμα μας με το σημείο του σταυρού κάθε πρωί και κάθε βράδι πριν πέσουμε για ύπνο, και όταν ξεκινάμε κάποια εργασία ή δραστηριότητα ή ταξίδι, ώστε σε ό,τι κι αν κάνουμε να έχουμε φυλαχτό και ευλογία και δύναμη τον τίμιο Σταυρό.

Αλλά έχουμε και λύπη, γιατί ενθυμούμαστε το Πάθος του Χριστού. Γι αυτό και σήμερα νηστεύουμε, μιας που η σημερινή μέρα φέρει τα ίσα της Μεγάλης Παρασκευής, και λιτανεύουμε τον τίμιο Σταυρό και τον υψώνουμε στις εκκλησιές και τον προσκυνούμε, ψάλλοντας μεταξύ άλλων και τα εξής: «Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης σταυρός, ἡ ὡραιότης τῆς ἐκκλησίας σταυρός, βασιλέων τό κραταίωμα σταυρός, πιστῶν τό στήριγμα σταυρός, ἀγγέλων ἡ δόξα καί τῶν δαιμόνων τό τραῦμα».


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου