Τίτ. 3.8-15
Τέκνον Τίτε, πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· 9 μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. 10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, 11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. 12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. 13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. 14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. 15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ' ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.
Κυριακή των αγίων Πατέρων της Έβδομης Οικουμενικής Συνόδου σήμερα, και ο απόστολος Παύλος μάς υπενθυμίζει την στάση που οφείλουμε να τηρούμε όλοι όσοι έχουμε πιστέψει στον Χριστό, την καλή και ωφέλιμη, όπως ο ίδιος την ονομάζει, εκείνη δηλαδή η οποία μάς προάγει στην σωτηρία. «Πιστός ο λόγος» λέει στον μαθητή του και απόστολο Τίτο, δηλαδή όσα σού είπα νωρίτερα είναι αξιόπιστα, και θέλω να σε διαβεβαιώσω περί αυτού, ώστε εκείνοι που έχουν πιστέψει στον Θεό να φροντίζουν να είναι πρώτοι στα καλά έργα, τα οποία είναι καλά και ωφέλιμα για τους ανθρώπους. Παράλληλα, τον προτρέπει να απέχει από ανόητες συζητήσεις και γενεαλογίες, και από έριδες και νομικές μάχες, διότι είναι ανωφελείς και μάταιες. Τέλος, συνιστά στον Τίτο, και κατ' επέκταση σε όλους μας, αφού νουθετήσουμε μία και δεύτερη φορά κάποιον αιρετικό, στη συνέχεια να παραιτούμαστε, έχοντας υπόψη ότι χει διαστρεβλωθεί η διάνοιά του και πλέον αμαρτάνει κατακρίνοντας ο ίδιος τον εαυτό του.
Τα αξιόπιστα λόγια τα οποία ανέφερε αμέσως νωρίτερα στην επιστολή του ο απόστολος Παύλος από τη μια αφορούν στην άφατο φιλανθρωπία του Θεού, ο οποίος όχι εξαιτίας της δικής μας δικαιοσύνης αλλά από το άπειρο έλεός του έσωσε όλο το ανθρώπινο γένος και μάς ανακαίνισε με το λουτρό της παλιγγενεσίας του Αγίου Πνεύματος, διά Ιησού Χριστού του σωτήρος ημών, ώστε να καταστούμε κατά χάριν κληρονόμοι της αιωνίου ζωής. Κι από την άλλη, προτρέπουν τους πιστούς να είναι έτοιμοι για κάθε έργο αγαθό, να μη βλασφημούν κανέναν, να απέχουν από λογομαχίες και έριδες, να είναι επιεικείς και να επιδεικνύουν πραότητα προς πάντας ανθρώπους (πρβ. Τίτ. 3.1 – 7).
Αυτά είναι τα καλά και ωφέλιμα έργα, για τα οποία μάς προτρέπει να είμαστε πρώτοι. Και μάς προτρέπει σε αυτά όχι γιατί εξαιτίας τους θα δικαιωθούμε στα μάτια του Θεού, αλλά γιατί αποτελούν απόδειξη ότι πράγματι έχουμε αποδεχθεί την ευεργεσία του Θεού και την φιλανθρωπία του, και γι αυτό κι εμείς με τη σειρά μας γινόμαστε φιλάνθρωποι και επιεικείς απέναντι στους αδελφούς μας, μιας που όλοι είμαστε συνοφειλέτες απέναντι στον Θεό. Θυμόμαστε εξάλλου την παραβολή εκείνη, που ο Κύριος χάρισε το χρέος που είχαν οι δούλοι του, και με ποιον τρόπο τιμώρησε εκείνον ο οποίος φάνηκε άσπλαγχνος απέναντι στον σύνδουλό του (βλ. Ματθ. 18.23 - 35).
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο μάς προτρέπει να είμαστε φιλάνθρωποι, είναι γιατί η φιλανθρωπία και η ελεημοσύνη ωφελούν κυρίως εκείνον που δίνει, διότι αφ' ενός καλλιεργεί και ενισχύει μέσα του την αγάπη προς τον πλησίον και προς τον Θεό, και αφ' ετέρου τον απαλλάσσει από τα περιττά βάρη, τα οποία τον εμποδίζουν να ακολουθήσει με όλη του την καρδιά τον Χριστό. Αυτό το νόημα είχε η προτροπή του Κυρίου στον πλούσιο νεανία, όταν τού είπε «πούλα όλα όσα έχεις, και μοίρασέ τα στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρούς στον ουρανό, και έλα ακολούθησέ με» (Λουκ. 18.22). Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος υπογραμμίζει τη σημασία της φιλανθρωπίας λέγοντας ότι αυτή εκπαιδεύει τον άνθρωπο να είναι ελεήμων και φιλάνθρωπος κι έτσι τον καθιστά όμοιο με τον Θεό. Και μάλιστα, την θεωρεί ανώτερη από την παρθενία και την νηστεία και την σκληραγωγία του σώματος, διότι οι αρετές αυτές ωφελούν μόνο αυτόν που τις εξασκεί, ενώ η ελεημοσύνη εκτείνεται σε όλους, και συμπλέκει όλα τα μέλη του Χριστού και ευεργετεί όλους. «Αυτή είναι η μήτηρ της αγάπης, αγάπης η οποία χαρακτηρίζει τον χριστιανισμό και είναι μεγαλύτερη από κάθε θαύμα, και διά της οποίας φανερώνονται οι μαθητές του Χριστού» (PG 62.698).
Γι αυτό και στη συνέχεια ο απόστολος Παύλος μάς προτρέπει να αποφεύγουμε τις άνευ περιεχομένου συζητήσεις, ή ακόμα τις γενεαλογίες. Οι Ιουδαίοι απαριθμούσαν τους γενάρχες τους για να αποδείξουν ότι είναι ο περιούσιος λαός του Θεού. Δεν μάς καθιστά όμως αξίους ή τέκνα του Θεού το γεγονός ότι καταγόμαστε από σπουδαίους προγόνους ή ακόμα από ένθεους πνευματικούς πατέρες, αλλά η δική μας πίστη, η δική μας μετάνοια, η από μέρους μας αποδοχή της χάριτος του Θεού και η σύνταξη μας, διά της μετανοίας και της κατά Θεόν αγάπης, στο σώμα του Χριστού. Μάς προτρέπει επίσης, εφόσον τηρούμε τα προηγούμενα, να μη αναλώνουμε τον χρόνο μας σε συζητήσεις προσπαθώντας να πείσουμε τους αιρετικούς, αλλά αφού τούς νουθετήσουμε με πραότητα μία και δεύτερη φορά να παραιτούμαστε, μιας που πλέον έχουν λάβει γνώση της αλήθειας και έχουν επιλέξει να δουλεύουν στην πλάνη και στην αμαρτία, αφού δεν έχουν πλέον λόγο να δικαιολογηθούν ότι δεν ήξεραν.
Αυτό έπραξαν και οι Άγιοι Πατέρες, των οποίων την μνήμη εορτάζουμε σήμερα. Νουθέτησαν τους αιρετικούς, δίδαξαν την Εκκλησία για την αλήθεια της πίστεώς μας και προέτρεψαν τους πιστούς θετικά, δηλαδή δείχνοντας σε όλους μας ποια είναι η Ορθόδοξη πίστη και πώς πρέπει να λατρεύουμε και να προσκυνούμε τον Θεό, τους αγίους και τις ιερές εικόνες. Αυτό μάς προτρέπει και σήμερα η αγία μας Εκκλησία, δηλαδή να γνωρίζουμε ποια είναι η αλήθεια και ποια η αίρεση, μελετώντας την Αγία Γραφή και τα συγγράμματα των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, και να τηρούμε απαρασάλευτη την εντολή της αγάπης και της φιλανθρωπίας, η οποία έχει την δύναμη να μάς ενώνει με τον φιλάνθρωπο Θεό και τον από άκρα φιλανθρωπία σαρκωθέντα και παθόντα και αναστάντα Κύριο ημών Ιησού Χριστό, ο οποίος χάρισε σε όλους ανεξαιρέτως την ελπίδα και την δυνατότητα της σωτηρίας. Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου