Κήρυγμα εις την Αποτομή του Προδρόμου (29 Αυγούστου)

Εορτάζει σήμερα η αγία μας Εκκλησία το μαρτυρικό θάνατο του Ιωάννου του Προδρόμου, εκείνου δηλαδή που όχι μόνο βάπτισε στα νερά του Ιορδάνη τον Κύριο Ιησού Χριστό, αλλά και προετοίμασε τον δρόμο του ερχομού Του, κηρύσσοντας μετάνοια στον κόσμο και δίνοντας το παράδειγμα της ασκητικής ζωής του. Ο Ευαγγελιστής Μάρκος, από τον οποίο προέρχεται η σημερινή περικοπή, περιγράφει ότι ο Ηρώδης, ο ηγεμόνας της Ιουδαίας, είχε φυλακίσει τον Ιωάννη επειδή εκείνος τον έλεγχε για τον παράνομο γάμο που είχε κάνει με την γυναίκα του αδερφού του. Ωστόσο, αναγνώριζε ότι ο Ιωάννης ήταν άνδρας άγιος και δίκαιος, και γι αυτό δεν αποφάσιζε να τον τιμωρήσει, και μάλιστα με ευχαρίστηση άκουγε τα λόγια του. Ήρθαν και τα γενέθλια του Ηρώδη, και στη μεγάλη γιορτή που ετοίμασε χόρεψε η κόρη της γυναίκας του, στην οποία έταξε να της δώσει ό,τι κι αν του ζητήσει, μέχρι ακόμα και το μισό του βασίλειο. Τότε η κοπέλα ρώτησε τη μητέρα της, και η Ηρωδιάδα τη συμβούλεψε να ζητήσει το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή. Στεναχωρημένος ο Ηρώδης, που δεν ήθελε να παραβεί τον όρκο του, έστειλε ένα δήμιο και εκτέλεσε την επιθυμία. Κι εκείνος, αφού αποκεφάλισε στη φυλακή τον Πρόδρομο, έφερε σε δίσκο το κεφάλι του και το έδωσε στο κορίτσι, κι εκείνη το πήγε στη μητέρα της. Τέλος, όταν οι μαθητές του Ιωάννη έμαθαν για το θάνατο του δασκάλου τους, πήγαν στη φυλακή, παρέλαβαν το άψυχο σώμα του και το ενταφίασαν.

La question de la paix dans la doctrine sociale de l’Eglise orthodoxe russe en comparaison avec la doctrine sociale de l’Eglise catholique

p. Cherubin Veletzas

I.

Dans les bases de la conception sociale de l’Eglise orthodoxe russe, adopté par le Synode de l’Eglise orthodoxe de Russie en 2000, la paix est traitée en liaison avec la question de la guerre¹. L’articulation des thèses de ce document est la suivante :

La guerre est un événement continu dans l’histoire de l’humanité. Elle n’est que l’expression physique de la haine mortelle du frère ; elle est un mal qui émane, comme tous les maux en l’homme, de l’abus coupable du don de la liberté. Son résultat inévitable est le meurtre, condamné par Dieu.

Ύμνος Επιτάφιος εις την Υπεραγία Θεοτόκον

       Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας συνηθίζεται την παραμονή του Δεκαπενταυγούστου, μετά το πέρας του πανηγυρικού Εσπερινού, να περιφέρεται ο Επιτάφιος της Παναγίας. Όπως ακριβώς με τον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής, ψάλλονται στην Παναγία τα Εγκώμια και τα Ευλογητάρια. Το κείμενο που ακολουθεί περιέχει αυτή την ιδιαίτερη Ιερή Ακολουθία, από ένα παλαιό χειρόγραφο κώδικα της Ιεράς Μονής Άνω Ξενιάς.

Το μοναστήρι του Υψηλού Παντοκράτορος Όρους Κερκύρας

Για να κατεβάσετε ή για να εκτυπώσετε το αρχείο πατήστε εδώ

Η Κοίμησις της Θεοτόκου

Η κεκλεισμένη πύλη

Εορτάζει σήμερα και πανηγυρίζει η αγία μας Εκκλησία την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, της Μητέρας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού. Στην Ακολουθία του Εσπερινού της εορτής ακούμε τον Προφήτη Ιεζεκιήλ να παρομοιάζει την Παναγία με κλειστή πύλη: «Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται, καὶ οὐδεὶς οὐ μὴ διέλθῃ δι' αὐτῆς, ὅτι Κύριος ὁ Θεός, Ἰσραὴλ εἰσελεύσεται δι' αὐτῆς, καὶ ἔσται κεκλεισμένη». Όντως, η Παναγία είναι η πύλη, διά της οποίας ο Θεός “εσκήνωσεν εν ημίν” και ενήργησε το έργο της σωτηρίας. Είναι η πύλη διά της οποίας οι πιστοί γινόμαστε κοινωνοί του Θεού, είναι η διασώζουσα και μεσιτεύουσα για το ανθρώπινο γένος. Με την ζωή της αλλά και με την Κοίμησή της, η Υπεραγία Θεοτόκος έγινε η αιτία να ανοίξει για μας η πύλη του Παραδείσου.

Η Λιτανεία της 11ης Αυγούστου στην Κέρκυρα

Κάθε χρόνο στις 11 Αυγούστου τελείται στην Κέρκυρα η Λιτανεία του σεπτού σκηνώματος του Αγιου Σπυρίδωνος, ο οποίος στις 11 Αυγούστου 1716 έσωσε με θαυμαστό τρόπο το Νησί από την πολιορκία των Τούρκων. Έκτοτε, κάθε χρόνο εορτάζεται το θαύμα αυτό και εκφράζεται η ευγνωμοσύνη του Κερκυραϊκού λαού προς τον προστάτη του Άγιο. 

Οι εορταστικές εκδηλώσεις αρχίζουν την παραμονή, 10 Αυγούστου, με τον πανηγυρικό Εσπερινό. Το πρωί της 11ης Αυγούστου τελείται από νωρίς (5.30 - 8.00 π.μ.) Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και στη συνέχεια, την 9η πρωινή, Ιερά Παράκληση στον Άγιο Σπυρίδωνα και η μεγαλοπρεπής Λιτανεία του Ιερού του Λειψάνου με τη συμμετοχή Φιλαρμονικών του Νησιού. Στη συνέχεια, και για τρεις ημέρες, το Ιερό Λείψανο του αγίου Σπυρίδωνα τίθεται "στη θύρα", σε δημόσιο προσκύνημα, νύχτα και ημέρα. Κάθε απόγευμα τελείται Αρχιερατικός Εσπερινός, το βράδι Παράκληση στον Άγιο και Αγρυπνία, και κάθε πρωί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία. Τέλος, το απόγευμα της 13ης Αυγούστου, τελείται και πάλι Ιερά Παράκληση στον Άγιο και στη συνέχεια το Ιερό του Σκήνωμα λιτανεύεται τρεις φορές μέσα στον Ναό και τέλος τοποθετείται στη συνιθισμένη θέση ("μπάσματα").

Περισσότερα για το θαύμα της 11ης Αυγούστου διαβάστε εδώ               κι εδώ

Καρδία και ψυχή μία

Διανύουμε μια χρονική περίοδο – ορόσημο, στον πυρετό της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, που δίνουν σε όλους μας την ευκαιρία να ρίχνουμε το βλέμμα στο παρελθόν της ανθρωπότητας, στην ιστορία που έγραψαν οι πρόγονοί μας, άλλοτε με δάφνες και κλάδους ελιάς και άλλοτε με αίμα. Περίοδοι δόξας αλλά και ατιμίας, χρυσές σελίδες γραμμένες με τα έργα των ανθρώπων αλλά και μελανές, πρόσωπα ένδοξα και τιμημένα αλλά και σκοτεινά, συνθέτουν το ψηφιδωτό της ιστορίας. Κι ο σαστισμένος άνθρωπος της εποχής του ιντερνέτ και της κόκα-κόλα αναζητά να βρει εκείνη την τόσο μικροσκοπική ψηφίδα που του ταιριάζει και που ίσως απουσιάζει σήμερα από την ζωή του.

Le charme d’ascétisme

(Résumé d'un article du professeur Constantin Delikonsantis dans l’ouvrage collectif :

« L’Orthodoxie comme proposition de la vie »)

1. La civilisation contemporaine entre contre-ascétisme et néo-ascétisme

L’auteur commence son article par l'observation que la civilisation contemporaine est eudémoniste et « consciemment anti-ascétique », puisque elle s’appuie : 1) au principe de la consommation, 2) au principe du capitalisme et 3) à la technocratie. Dans ce sens, malgré les différences parmi des civilisations, on peut parler d’une « civilisation mondiale actuelle », eudémoniste, économocratique et anti-ascétique.

Autrefois spiritualité et eudémonisme étaient des mesures contradictoires, la conviction dominante était qu’ « il faut donner du sang pour prendre de l’esprit » et que sans exercice et renoncement n’existe point de liberté. L’axe de l’éthique nouvelle, mondiale et sensualiste est l’identification de la liberté avec l’eudémonisme matériel, considérée en fonction de la quantité des besoins satisfaits. L’homme contemporain se qualifie comme « être possesseur » et non plus comme « être possesseur de logos », puisque logos, mesure, société et relations humaines sont sacrifiés à l’autel de l’envie et de la possession irraisonnables. L’homme moderne rejet le sens de la douleur, il diabolise et dénigre le moral du sacrifice et de la croix, c’est-à-dire l’ascèse, en la concernant comme une vie dehors des limites de la nature. Ainsi, ce qui était considéré par les grandes traditions des religions et par l'éthique comme compression et altération de l’homme, devient aujourd’hui fondement et sens de son existence.

Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου

το έλεος και η συγγνώμη

Ματθ. 18, 23-35

Τη σημασία της συγγνώμης μας παρουσιάζει σήμερα ο Χριστός, μέσα από την παραβολή που ακούσαμε από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Μοιάζει, μας λέει, η Βασιλεία των Ουρανών με έναν βασιλέα, ο οποίος αποφάσισε να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του με τους υπηρέτες του. Πρώτος παρουσιάστηκε ένας, ο οποίος του χρωστούσε δέκα χιλιάδες τάλαντα και επειδή δεν είχε να τα ξεχρεώσει, ο Κύριός του διέταξε να πουληθούν η γυναίκα του και τα παιδιά του και όλα του τα υπάρχοντα, ώστε να αποδοθεί το χρέος. Εκείνος έπεσε στα γόνατα και τον παρακαλούσε λέγοντας: “δείξε λίγη υπομονή, και θα στα ξεχρεώσω όλα”. Τότε ο άρχοντας τον συμπόνεσε, και του χάρισε το δάνειο. Φεύγοντας ο δούλος αυτός, συνάντησε ένα συνυπηρέτη του, ο οποίος του χρωστούσε εκατό δηνάρια, και τον άρπαξε από το λαιμό λέγοντάς του “δώσε μου αυτά που μου χρωστάς!”. Εκείνος τον παρακαλούσε να κάνει λίγο υπομονή, μέχρι να τον ξεπληρώσει, όμως αυτός τον έβαλε στη φυλακή, μέχρι να του αποδώσει την οφειλή. Βλέποντας οι υπόλοιποι υπηρέτες τα όσα είχαν συμβεί, λυπήθηκαν πάρα πολύ και εξιστόρησαν τα γεγονότα στον κύριό τους. Κι εκείνος, αφού τον κάλεσε, του είπε: “ δούλε πονηρέ, σου χάρισα όλο εκείνο το χρέος, επειδή με παρεκάλεσες. Δεν έπρεπε και συ να ελεήσεις τον συνυπηρέτη σου, όπως κι εγώ σε ελέησα;” Και θυμωμένος τον παρέδωσε στους βασανιστές, μέχρι να αποδώσει όλο το χρέος του. Ο Χριστός κλείνει την παραβολή λέγοντας “αυτό ακριβώς θα κάνει σε σας και Πατέρας μου ο Ουράνιος, αν ο καθένας σας δεν συγχωρεί τον αδελφό του μέσα από την καρδιά του”.

Θεμέλιο και τέλος της γνώσεως είναι ο Χριστός

για την ανάγνωση του κειμένου, ίσως χρειαστεί να κατεβάσετε τη γραμματοσειρά

 Ἁγίου Κλήμεντος Ἀλεξανδρείας, Στρωματεῖς

«Ἔστιν γάρ͵ ὡς ἔπος εἰπεῖν͵ ἡ γνῶσις τελείωσίς τις ἀνθρώπου ὡς ἀνθρώπου͵ διὰ τῆς τῶν θείων ἐπιστήμης συμπληρουμένη κατά τε τὸν τρόπον καὶ τὸν βίον καὶ τὸν λόγον͵ σύμφωνος καὶ ὁμόλογος ἑαυτῇ τε καὶ τῷ θείῳ λόγῳ. διὰ ταύτης γὰρ τελειοῦται ἡ πίστις͵ ὡς τελείου τοῦ πιστοῦ ταύτῃ μόνως γιγνομένου. πίστις μὲν οὖν ἐνδιάθετόν τί ἐστιν ἀγαθόν͵ καὶ ἄνευ τοῦ ζητεῖν τὸν θεὸν ὁμολογοῦσα εἶναι τοῦτον καὶ δοξάζουσα ὡς ὄντα. ὅθεν χρή͵ ἀπὸ ταύτης ἀναγόμενον τῆς πίστεως καὶ αὐξηθέντα ἐν αὐτῇ χάριτι τοῦ θεοῦ͵ τὴν περὶ αὐτοῦ κομίσασθαι ὡς οἷόν τέ ἐστιν γνῶσιν. γνῶσιν δὲ σοφίας τῆς κατὰ διδασκαλίαν ἐγγινομένης διαφέρειν φαμέν. ᾗ μὲν γάρ τί ἐστι γνῶσις͵ ταύτῃ πάντως καὶ σοφία τυγχάνει͵ ᾗ δέ τι σοφία͵ οὐ πάντως γνῶσις. ἐν μόνῃ γὰρ τῇ τοῦ προφορικοῦ λόγου τὸ τῆς σοφίας ὄνομα φαντάζεται. πλὴν ἀλλὰ τὸ μὴ διστάσαι περὶ θεοῦ͵ πιστεῦσαι δὲ θεμέλιος γνώσεως͵ ἄμφω δὲ ὁ Χριστός͵ ὅ τε θεμέλιος ἥ τε ἐποικοδομή͵ δι΄ οὗ καὶ ἡ ἀρχὴ καὶ τὰ τέλη. καὶ τὰ μὲν ἄκρα οὐ διδάσκεται͵ ἥ τε ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος͵ πίστις λέγω καὶ ἡ ἀγάπη͵ ἡ γνῶσις δὲ ἐκ παραδόσεως διαδιδομένη κατὰ χάριν θεοῦ τοῖς ἀξίους σφᾶς αὐτοὺς τῆς διδασκαλίας παρεχομένοις οἷον παρακαταθήκη ἐγχειρίζεται͵ ἀφ΄ ἧς τὸ τῆς ἀγάπης ἀξίωμα ἐκλάμπει ἐκ φωτὸς εἰς φῶς. εἴρηται γὰρ τῷ ἔχοντι προστεθήσεται͵ τῇ μὲν πίστει ἡ γνῶσις͵ τῇ δὲ γνώσει ἡ ἀγάπη͵ τῇ ἀγάπῃ δὲ ἡ κληρονομία. γίνεται δὲ τοῦτο͵ ὁπόταν τις κρεμασθῇ τοῦ κυρίου διά τε πίστεως διά τε γνώσεως διά τε ἀγάπης καὶ συναναβῇ αὐτῷ ἔνθα ἐστὶν ὁ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ ἀγάπης θεὸς καὶ φρουρός· ὅθεν ἐπὶ τέλει ἡ γνῶσις παραδίδοται τοῖς εἰς τοῦτο ἐπιτηδείοις καὶ ἐγκρίτοις διὰ τὸ πλείονος παρασκευῆς καὶ προγυμνασίας δεῖσθαι καὶ πρὸς τὸ ἀκούειν τῶν λεγομένων καὶ εἰς καταστολὴν βίου καὶ εἰς τὸ ἐπὶ πλέον τῆς κατὰ νόμον δικαιοσύνης κατ΄ ἐπίστασιν προεληλυθέναι. αὕτη πρὸς τέλος ἄγει τὸ ἀτελεύτητον καὶ τέλειον͵ προδιδάσκουσα τὴν ἐσομένην ἡμῖν κατὰ τὸν θεὸν μετὰ θεῶν δίαιταν͵ ἀπολυθέντων ἡμῶν κολάσεως καὶ τιμωρίας ἁπάσης͵ ἃς ἐκ τῶν ἁμαρτημάτων εἰς παιδείαν ὑπομένομεν σωτήριον· μεθ΄ ἣν ἀπολύτρωσιν τὸ γέρας καὶ αἱ τιμαὶ τελειωθεῖσιν ἀποδίδονται͵ πεπαυμένοις μὲν τῆς καθάρσεως͵ πεπαυμένοις δὲ καὶ λειτουργίας τῆς ἄλλης͵ κἂν ἁγία ᾖ καὶ ἐν ἁγίοις· ἔπειτα καθαροὺς τῇ καρδίᾳ γενομένους κατὰ τὸ προσεχὲς τοῦ κυρίου προσμένει τῇ θεωρίᾳ τῇ ἀιδίῳ ἀποκατάστασις. καὶ θεοὶ τὴν προσηγορίαν κέκληνται͵ οἱ σύνθρονοι τῶν ἄλλων θεῶν͵ τῶν ὑπὸ τῷ σωτῆρι πρώτων τεταγμένων͵ γενησόμενοι. ταχεῖα τοίνυν εἰς κάθαρσιν ἡ γνῶσις καὶ ἐπιτήδειος εἰς τὴν ἐπὶ τὸ κρεῖττον εὐπρόσδεκτον μεταβολήν. ὅθεν καὶ ῥᾳδίως εἰς τὸ συγγενὲς τῆς ψυχῆς θεῖόν τε καὶ ἅγιον μετοικίζει καὶ διά τινος οἰκείου φωτὸς διαβιβάζει τὰς προκοπὰς τὰς μυστικὰς τὸν ἄνθρωπον͵ ἄχρις ἂν εἰς τὸν κορυφαῖον ἀποκαταστήσῃ τῆς ἀναπαύσεως τόπον͵ τὸν καθαρὸν τῇ καρδίᾳ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον ἐπιστημονικῶς καὶ καταληπτικῶς τὸν θεὸν ἐποπτεύειν διδάξασα. ἐνταῦθα γάρ που τῆς γνωστικῆς ψυχῆς ἡ τελείωσις͵ πάσης καθάρσεώς τε καὶ λειτουργίας ὑπεκβᾶσαν σὺν τῷ κυρίῳ γίγνεσθαι͵ ὅπου ἐστὶν προσεχῶς ὑποτεταγμένη. ἡ μὲν οὖν πίστις σύντομός ἐστιν͵ ὡς εἰπεῖν͵ τῶν κατεπειγόντων γνῶσις͵ ἡ γνῶσις δὲ ἀπόδειξις τῶν διὰ πίστεως παρειλημμένων ἰσχυρὰ καὶ βέβαιος͵ διὰ τῆς κυριακῆς διδασκαλίας ἐποικοδομουμένη τῇ πίστει εἰς τὸ ἀμετάπτωτον καὶ μετ΄ ἐπιστήμης καταληπτὸν παραπέμπουσα. καί μοι δοκεῖ πρώτη τις εἶναι μεταβολὴ σωτήριος ἡ ἐξ ἐθνῶν εἰς πίστιν͵ ὡς προεῖπον͵ δευτέρα δὲ ἡ ἐκ πίστεως εἰς γνῶσιν· ἣ δέ͵ εἰς ἀγάπην περαιουμένη͵ ἐνθένδε ἤδη φίλον φίλῳ τὸ γιγνῶσκον τῷ γιγνωσκομένῳ παρίστησιν. καὶ τάχα ὁ τοιοῦτος ἐνθένδε ἤδη προλαβὼν ἔχει τὸ ἰσάγγελος εἶναι. μετὰ γοῦν τὴν ἐν σαρκὶ τελευταίαν ὑπεροχὴν ἀεὶ κατὰ τὸ προσῆκον ἐπὶ τὸ κρεῖττον μεταβάλλων͵ εἰς τὴν πατρῴαν αὐλὴν ἐπὶ τὴν κυριακὴν ὄντως διὰ τῆς ἁγίας ἑβδομάδος ἐπείγεται μονήν͵ ἐσόμενος͵ ὡς εἰπεῖν͵ φῶς ἑστὸς καὶ μένον ἀιδίως͵ πάντῃ πάντως ἄτρεπτον.

Εορτή της Μεταμορφώσεως (6 Αυγούστου)

Ματθ. 17, 1-9

Το γεγονός της Μεταμορφώσεως του Χριστού, που εορτάζουμε σήμερα, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σημεία που είδαν οι μαθητές Του, λίγο πριν το Πάθος και την Ανάστασή Του. Και πάλι, δεν ήταν μάρτυρες αυτού του θαύματος όλοι οι μαθητές, αλλά ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, τους οποίους πήρε μαζί Του ο Ιησούς και ανέβηκαν σε ένα όρος υψηλό. Εκεί, μπροστά στα μάτια τους μεταμορφώθηκε, και το πρόσωπό Του έλαμψε σαν τον ήλιο και τα ρούχα Του έγιναν λευκά σαν το φως. Τότε είδαν τον Μωυσή και τον Ηλία, τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, να συνομιλούν με το Χριστό, και ο Πέτρος είπε: “Κύριε, είναι καλό να μείνουμε εδώ. Κι ας κάνουμε, αν θέλεις, εδώ τρεις σκηνές, μία για σένα, μία για τον Μωυσή και μία για τον Ηλία”. Πριν ακόμα τελειώσει τα λόγια του, ένα φωτεινό σύννεφο ήλθε από πάνω τους και από μέσα του ακούστηκε μια φωνή που έλεγε: “Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, στον οποίο ευαρεστούμαι. Αυτόν να ακούτε”. Με το άκουσμα αυτό, έντρομοι οι μαθητές έπεσαν με το πρόσωπο στη γη. Και ο Ιησούς, αφού τους πλησίασε, τους άγγιξε και είπε: “σηκωθείτε, μη φοβάστε”. Όταν σήκωσαν τα μάτια τους δεν είδαν τίποτα, παρά μόνο τον Ιησού. Και καθώς κατέβαιναν το βουνό, τους διέταξε ο Χριστός να μη πουν σε κανένα το όραμα, μέχρις ότου ο Υιός του ανθρώπου να αναστηθεί.