Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι για κάθε χριστιανό ευκαιρία πνευματικού αγώνα, ή μάλλον εντατικότερου πνευματικού αγώνα. Η νηστεία ως (εξ)άσκηση στην αυτοκυριαρχία, η προσευχή ως πνευματική τροφή και ως σύνδεσμος με την πηγή της ζωής, η ενεργός συμμετοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας με πρώτο και καλύτερο την Θεία Ευχαριστία, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση επιβεβλημένο κανόνα για κανέναν.
«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε» ψάλλουμε τις πρώτες ημέρες της Σαρακοστής. Ο Χριστός δεν βιάζει κανέναν, αλλά προσκαλεί όποιον επιθυμεί να Τον ακολουθήσει, να το πράξει συνειδητά και ελεύθερα.
Εφόσον η νηστεία είναι άσκηση, δεν συνιστά αφ΄ εαυτής αρετή και αντίστροφα δε μπορεί να λογιστεί σαν αμαρτία η τυχόν κατάλυσή της. Γι αυτό ο Απόστολος Παύλος υπογραμμίζει ότι ο νηστευτής να μη κατακρίνει τον μη νηστεύοντα, ούτε ο μη νηστεύων να κατακρίνει τον νηστευτή. Αλλά ό,τι και αν κάνουμε, να το κάνουμε για τη δόξα του Θεού, από αγάπη προς Αυτόν.
Διαφορετικά, αν κάνουμε την οποιαδήποτε άσκηση επειδή τη θεωρούμε επιβεβλημένη -και άρα είμαστε υποχρεωμένοι να την ακολουθήσουμε-, ή επειδή μας κάνει να νιώθουμε «καθαροί» έναντι των άλλων ανθρώπων, ή για να εισπράξουμε τον έπαινο των άλλων, τότε μάλλον θα ήταν καλύτερα να μην μπούμε στον κόπο...
Από την άλλη μεριά, όποιος με επίγνωση, με ταπείνωση, με κατάνυξη ψυχής επιδοθεί στα πνευματικά αγωνίσματα, έχοντας ως άξονα την σχέση του με τον Θεό, τότε θα διαπιστώσει την ελευθερία της ψυχής και των λογισμών του.
Καλόν αγώνα να έχουμε!